Autisme, wat blijft er hangen? | Prikkelgevoelig

De werkdag zit er op. Het was woensdagavond in de trein terug naar het dorp wanneer een onaangename geur mijn neus bereikt. De overweldigende lucht vertelde mij dat er iemand had overgegeven. Later op de avond zat ik in mijn kamer en kreeg ik een sterk gevoel dat ik dezelfde lucht nog eens rook, maar er zat niets onder mijn schoenen. De geur van spuug heeft zo’n sterke herkenbare geur (net als pindakaas en mandarijn) dat het in de neus blijft prikkelen. Mijn vraag is: autisme, wat blijft er hangen?

Auto, auto, auto en kijken, kijken, kijken

Mensen met een autisme spectrum stoornis zijn overwegend gevoelig voor geluid, geuren en ik noem het maar even bewegingen. Bewegingen zijn mensen, auto’s of de klok die een andere positie aanneemt. Zonder zouden we niet kunnen, want het is rustgevend om auto’s langs te zien rijden en om iedere keer de wagen na te kijken. Gegarandeerd is dat een goede nekoefening. Een horloge is echt mijn ding, omdat ik zonder niet kan functioneren. Het klinkt gek, maar als een object het zelfvertrouwen zou kunnen vergroten, dan kies ik het horloge.

Lees meer: Autisme in beeld gebracht op een schilderij

Wat blijft er hangen? Alle soorten geluiden

Autisme, wat blijft er hangen? Geluiden zorgen voor extra prikkels. Bijvoorbeeld de klok die zeven keer slaat, maar ook het luchtalarm dat elke eerste maandag van de maand de ramen laat trillen. De geluiden die ik het irritantste vind zijn: de ademhaling van mensen, fluisteren en als deuren langs het kozijn krassen. Dat kan een gevoel oproepen dat de zenuwen in mijn ruggengraat spontaan kapot knappen. Wat mij overigens geen prettig gevoel lijkt, als dat zou kunnen. Net als wat je ziet en voelt, wordt wat je hoort ook verwerkt in de hersenen. Een reden voor overprikkeling.

Mandarijn eten = dode blikken

Degene die een mandarijn eet naast mij, krijgt te maken met dode blikken. Wellicht herken je het? Dat een mandarijn een sterke geur heeft. Door de schil eraf te pulken komen de fruitsappen duidelijk naar voren. Bij een mandarijn vind ik dat niet fijn, omdat de snuf zo pittig is in mijn neus. Op dat moment kan ik niet verder gaan met mijn ding doen en dan is pauze houden op hetzelfde moment het beste idee van de dag. Andere sterke geuren zijn: pindakaas, benzine (héérlijk) en azijn.

Lees meer: Autisme verwoord in een gedicht

Conclusie

De conclusie, wat ik uiteraard al wist, is dat mensen met autisme veel prikkels ervaren door de zenuwen. Wat blijft er hangen? Bij mij zijn dat vooral geluiden, bewegingen en alles wat ik kan ruiken. Het is om moe van te worden en dat kan een oorzaak zijn dat overprikkeling op de loer ligt. Alles waarnemen is ook veel.

Mayke Bloem schrijft over haar ervaringen met autisme op haar blog: Mijn leven met autisme.