In oktober heb je in een column de grondbeginselen van autisme kunnen lezen. Het persoonlijke artikel vertelt in negen punten wat je als eerste over de stoornis moet weten. Bijvoorbeeld dat verbindingen leggen op een andere manier gaat of dat mijn zintuigen alles oppikken. Maar ook dat mensen met autisme veel weten over één enkel onderwerp. Voor mij is dat bijvoorbeeld de geschiedenis van Gelderland. In dit artikel vertel ik meer over executieve functies, theory of mind en centrale coherentie. De zogenoemde theorie achter de diagnose autisme.
Centrale coherentie
Via de zintuigen komt alle informatie aan bij de hersenen. Wat je ruikt? Een seintje wordt er naar de hersenen gestuurd. Zo gaat het ook voor alles wat je voelt, proeft, ziet en hoort. Al deze stukjes aan informatie komt als losse flodders aan bij je verstand. De gegevens worden hier doorgegeven aan andere hersengebieden, zodat er één beeld ontstaat. Dit samenvoegen van losse stukjes wordt centrale coherentie genoemd. Bij mensen met autisme is dit niet goed ontwikkeld waardoor er een verstoring ontstaat. Een verstoring in de communicatie tussen de verschillende hersengebieden.
Hierdoor kan het zijn dat autistische mensen zich focussen op één enkel deel van een opdracht. Bijvoorbeeld dat 150 gram boter voor een cake ook precies 150 gram moet weten. 149 gram is te weinig en 156 teveel.
Lees meer: Altijd alles hetzelfde willen doen, met autisme
Theory of mind
De theory of mind gaat over emoties en het herkennen daarvan. De hersenen werken hard om alle boodschappen die verborgen zijn in lichaamstaal en emoties te verwerken. Daarbij komen ook de gesprekken die je voert. De hersenen verwerken dit razendsnel, zodat er kan worden begrepen wat er gaande is. Ieder mens met autisme is anders. Sommige kijken je niet aan, anderen verstoppen zich in hun eigen bubbel en weer anderen lijken zo door je heen te kijken.
Executieve functies
Het derde punt van de theorie achter de diagnose autisme zijn de executieve functies. Deze functie stuurt ons gedrag aan. Het laat ons beslissingen nemen en laat ons bedenken hoe we iets doen, maar ook hoe we samenwerken en laat alle delen van onze hersenen met elkaar in verbinding staan. Executieve functies kun je uitspreiden in drie richtingen, namelijk:
- Inhibitie wat wil zeggen de mogelijkheid om je in te kunnen houden en te kunnen beheersen. Bijvoorbeeld een persoon met autisme hoeft geen filter te hebben en vertelt dat wat ‘ie denkt.
- Cognitieve flexibiliteit wat het ‘schakelvermogen’ inhoudt. Zij vinden het bijvoorbeeld moeilijk om te schakelen tussen verschillende taken. Het oplossen van problemen valt hier ook onder.
- Het werkgeheugen is dat wat je nodig hebt op het moment dat je ergens mee bezig bent. Het verwerken van wat mensen met autisme zien, horen, voelen, ruiken, proeven kan een tijdje duren.
Theorie achter de diagnose autisme
Voor mij was het ook goed om deze punten te herhalen. De drie begrippen kon ik wel vertellen, maar de betekenis ervan niet meer. Deze theorie achter de diagnose autisme krijgt vrijwel iedereen tijdens psycho-educatie en is daarom heel relevant.
Wat heb jij van dit artikel geleerd?
Op het YouTube-kanaal AutismeTV vind je meer filmpjes over autisme.
Uitgelichte afbeelding door Pawel Czerwinski op Unsplash.
9 Comments
Zeer interessant artikel
Wat ik ervan wist is dat het lastig is voor een persoon en omgeving
En dat de persoon veel zorg en begeleiding nodig heeft
Hoe je dit nu uitlegd, maakt het voor mij een stuk duidelijker! Is dit ook niet een beetje zo met ADHD?
De termen komen me bekend voor, omdat twee van mijn kinderen de diagose ASS kregen.
ik heb weer wat bij geleerd. hier in huis ook een persoon met autisme dus herken er wel veel dingen in 😉
Het neefje van mijn vriend heeft autisme. Hij is nu +/-18 en hij is mijn favoriete neefje. Hij was best verlegen toen ik hem leerde kennen. Zijn passie is gamen en de focus ligt op 1 spel ‘Ark’. En hij is er gewoon de beste in. Dit spelen we heel veel samen. Op een dag had ik een stukje van een gebouw kapot gemaakt. Na duizend verontschuldigingen van mijn kant, sprak hij na twee weken nog steeds niet tegen mij. Ik voelde me rot. Mijn vriend zei dan : “Cindy hij heeft autisme, hij denkt op een andere manier”. Ik had wel van autisme gehoord, maar zou het niet kunnen uitleggen. Het mooie hier is eigenlijk dat het neefje en ik 2 handen op 1 buik geworden zijn. Terwijl hij wat gesloten is naar anderen toe, babbelt hij non-stop tegen mij. Het is ongelofelijk hoeveel respect ik heb voor die jongen. En ik ben zo blij dat hij zich zo chill voelt in mijn omgeving. Bedankt voor het delen van dit artikel dat me meer inzicht gegeven heeft.
Super interessant, dankjewel voor het delen! Ik heb weer wat geleerd.
Heel interessant om te lezen. Ik ben zelf een heel chaotisch iemand met weinig tijdsbesef. Voor mij zijn dingen als tijd heel rekbaar. Jij geeft als voorbeeld in je tekst 150 gram boter. Bij mij is het dus altijd een schatting. De champagne gaat open als het daadwerkelijk 150 gram is. Mijn ex had enorm veel moeite met deze eigenschap.
Weer wat bijgeleerd. Heel interessant!
Met veel interesse heb ik (verpleegkundige in opleiding) jouw artikel gelezen. Erg leerzaam