Basiskennis over autisme in persoonlijk sausje | Column

Mijn favoriete woordgrapje over autisme is, au-tis-me-wat. Het is heel simpel en ligt daarmee algauw voor de hand. Toch verbaasd het me dat veel mensen deze nog niet eerder hebben gehoord. Totdat ik hen au-tis-me-wat vertel, natuurlijk. Deze column is anders dan normaal, omdat ik een lesje basiskennis over autisme geef op eigen wijze. Daarom geldt ook de disclaimer: de basiskennis geldt als basiskennis, maar is door mij persoonlijk gemaakt.

Basiskennis over autisme in vijf punten

1. Autisme is een pervasieve ontwikkelingsstoornis waarvan de oorzaak onduidelijk is. Het stellen van een diagnose wordt daarom gedaan met testen welke het gedrag en denkwijze in beeld brengen.
2. Mijn informatieverwerking is anders. Hoewel ik nog altijd denk met mijn hersenen, maak ik andere verbindingen, conclusies of vind ik andere zaken relevant. Dit maakt werken soms lastig, omdat ik een andere keuze maak.
3. Nee, ik ben niet slecht in communiceren. Nee, ik ben niet enkel blij of boos. Nee, ik kan prima emoties van andermans gezicht aflezen. Het is enkel dat de radertjes draaien in tandjes met een andere versnelling dan die van jou.
4. Mijn gehoor en wat ik kan zien is goed. Waarschijnlijk is het zelfs beter ontwikkeld dan die van jou. Dat heeft echter ook een keerzijde, omdat de zintuigen mij meer prikkelen. Hierdoor ben ik meer overprikkeld dan onderprikkeld.
5. Rituelen en vaststaande begrippen vind ik fijn. Wat ik daarentegen vervelend vind, is dat de wereld veranderd. Bijvoorbeeld rondom Sinterklaas. Enkele gewoonten die ik heb:
   1. Eerst sluit in het linkergordijn, dan het rechtergordijn en vervolgens sla ik de linkerkant er dan weer over.
   1. Wanneer ik aan het werk ga, maak ik een ochtendwandeling van ongeveer 15 minuten.
   1. ’s Ochtends eet ik altijd een boterham met hagelslag. In de middag met vleeswaren, maar iedere zaterdag is het tosti-dag.

Lees meer: Autisme, wat blijft er hangen? | Prikkelgevoelig

Oh, daar zijn nog eens vier extra punten.

1. Wanneer mensen leren over hun eigen autisme, worden termen als theory of mind, executieve functies en centrale coherentie veelvuldig gebruikt.
2. Moeilijke woorden komen in mijn woordenboek niet voor. Zeg maar in gewone taal wat je me wil vertellen, want al die dure begrippen komen bij mij niet binnen.
3. Waar jij hoogstwaarschijnlijk de belangrijke van de minderbelangrijke informatie scheidt, zie ik dit als één. Daarom ben ik zo een fan van lijstjes, want deze geven informatie in één oogopslag weer.
4. Interesses zijn vaak beperkt, of éénzijdig. Dit is goed om te weten in je basiskennis over autisme. Want op deze manier weet je ook waar je hen kan raken, maar wel op de goede manier dus. Mijn interesses zijn stadsplattegronden tekenen, scouting en de geschiedenis van Gelderland.

Negen punten die je als basiskennis over autisme kan aanmerken. Helaas hebben veel mensen een ‘Kees’ in gedachten, maar het feit dat autisme aan de buitenkant niet te zien is, maakt het lastig.

Wat weet jij over autisme? Of wat heb je erover geleerd?

Op de website van de NVA vindt je meer over ‘wat is autisme?’
Lees ook: Autisme en anderen ontmoeten | Hoe dan?